Spor Bilimleri Fakültesi, spor yönetimi, antrenman bilimi, spor psikolojisi, egzersiz fizyolojisi ve spor teknolojilerigibi çok disiplinli alanları kapsayan bir akademik bölümdür. Bu alanda yapılan bilimsel çalışmalar, hem sporcuların performansını artırmak hem de sporun sağlık üzerindeki etkilerini incelemek açısından büyük önem taşımaktadır.
Ancak, akademik dergilerde makale yayımlamak belirli kurallara ve bilimsel standartlara uymayı gerektirir. Doğru bir araştırma konusu seçmek, literatürü titizlikle taramak, uygun araştırma yöntemlerini belirlemek, verileri analiz etmek ve akademik yazım kurallarına uygun bir makale oluşturmak, başarılı bir yayın sürecinin temel taşlarıdır.
Bu rehberde, Spor Bilimleri Fakültesi öğrencileri ve akademisyenleri için bilimsel dergi makalesi hazırlarken dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı bir şekilde ele alacağız.
1. Araştırma Konusunu Belirleme
Spor Bilimleri Fakültesi, çok çeşitli akademik disiplinleri kapsadığından, araştırma konusu belirlenirken güncellik, özgünlük ve sektörel katkı göz önünde bulundurulmalıdır.
📌 İyi Bir Araştırma Konusu Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
✅ Güncellik: Spor bilimlerinde sürekli gelişen egzersiz teknikleri, antrenman programları, beslenme stratejileri ve spor psikolojisi gibi konular ilgi çekicidir.
✅ Akademik ve Pratik Katkı: Seçilen konunun bilimsel literatüre ve sporculara nasıl bir katkı sağlayacağı belirlenmelidir.
✅ Araştırma Olanakları: Konu hakkında yeterli veri toplanabilir mi? Bilimsel yöntemlerle analiz edilebilir mi?
📌 Örnek Araştırma Konuları:
- Direnç Antrenmanlarının Sporcu Performansı Üzerindeki Etkisi
- Futbolda Mental Dayanıklılığı Artıran Psikolojik Teknikler
- Sporcularda Beslenme ve Hidrasyonun Performansa Etkisi
- Dijital Spor Teknolojilerinin Egzersiz Takip Sistemlerindeki Rolü
- Profesyonel Sporcularda Sakatlık Riskini Azaltan Egzersiz Programları
2. Literatür Taraması ve Kaynak Kullanımı
Bilimsel makale yazarken, ilgili literatürü taramak ve güvenilir akademik kaynaklardan yararlanmak gerekir.
📌 Literatür Taraması Yaparken Kullanılabilecek Kaynaklar:
- Google Scholar, Web of Science, Scopus, PubMed ve ULAKBİM gibi akademik veri tabanları
- Hakemli dergiler (Journal of Sports Sciences, Sports Medicine, European Journal of Sport Science)
- Spor federasyonlarının ve sağlık örgütlerinin (IOC, FIFA, WHO) yayınladığı raporlar
📌 Dikkat Edilmesi Gerekenler:
✅ Güvenilir kaynaklar kullanılmalı ve yalnızca hakemli akademik çalışmalardan alıntı yapılmalıdır.
✅ Son 5-10 yıl içinde yayımlanmış çalışmalar öncelikli olarak incelenmelidir.
✅ Alıntılar akademik atıf sistemlerine (APA, Chicago, Harvard) uygun olarak belirtilmelidir.
3. Araştırma Yöntemleri ve Veri Toplama Teknikleri
Spor Bilimleri Fakültesi’nde yapılan akademik çalışmalar, deneysel araştırmalar, saha çalışmaları, anketler, biyomekanik analizler ve istatistiksel veriler ile desteklenebilir.
📌 Spor Bilimlerinde Kullanılabilecek Araştırma Yöntemleri:
- Fizyolojik Testler: VO2 max testi, laktat eşiği ölçümü, vücut kompozisyon analizi.
- Biyomekanik Analizler: Hareket analizi, denge ve koordinasyon testleri.
- Psikolojik Değerlendirmeler: Sporcuların motivasyonu, stres yönetimi ve zihinsel dayanıklılık üzerine anket çalışmaları.
- Performans Testleri: Sprint testleri, kuvvet ölçümleri, dayanıklılık değerlendirmeleri.
- Anket ve Görüşmeler: Sporcular, antrenörler veya spor yöneticileriyle yapılan bireysel görüşmeler.
📌 Dikkat Edilmesi Gerekenler:
✅ Seçilen yöntem, araştırma sorularına uygun olmalıdır.
✅ Veri toplama sürecinde etik kurallara uyulmalı, katılımcılardan izin alınmalıdır.
✅ Elde edilen veriler, bilimsel analiz yöntemleriyle değerlendirilmelidir.
4. Bulguların Sunulması ve Yorumlanması
Araştırmadan elde edilen bulgular, net, anlaşılır ve istatistiksel olarak desteklenmiş bir şekilde sunulmalıdır.
📌 Veri Sunumu İçin İpuçları:
- Bulgular tablo ve grafikler ile desteklenmelidir.
- Elde edilen sonuçlar, literatür ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmelidir.
- Bulgular sporcular, antrenörler ve spor yöneticileri açısından yorumlanmalıdır.
Örneğin, bir antrenman programının dayanıklılık üzerine etkisini inceleyen bir çalışma yapılıyorsa, sonuçlar farklı antrenman metodolojileri ile karşılaştırılmalı ve hangi yöntemin daha etkili olduğu belirtilmelidir.
5. Akademik Yazım Kuralları ve Dergi Yayın Süreci
Bilimsel makale yazımında akademik bir üslup ve belirli format kuralları takip edilmelidir.
📌 Dikkat Edilmesi Gereken Akademik Yazım Kuralları:
✅ Akademik ve resmi bir dil kullanılmalıdır.
✅ Makale intihal içermemeli, özgün olmalıdır (Turnitin veya iThenticate ile kontrol edilmelidir).
✅ APA, Harvard veya Chicago gibi akademik referans sistemlerine uygun olarak atıf yapılmalıdır.
✅ Makale şu bölümlerden oluşmalıdır:
- Özet (Abstract)
- Giriş (Introduction)
- Materyal ve Metot (Methods)
- Bulgular (Results)
- Tartışma (Discussion)
- Sonuç ve Öneriler (Conclusion & Recommendations)
- Kaynakça (References)
📌 Dergi Seçimi ve Yayın Süreci:
- Spor Bilimleri alanında prestijli dergiler seçilmelidir.
- Hakem değerlendirme sürecinde, gelen geri bildirimler doğrultusunda gerekli revizyonlar yapılmalıdır.
- Derginin makale formatına uygun düzenlemeler gerçekleştirilmelidir.
📌 Önerilen Dergiler:
- Journal of Sports Sciences
- Sports Medicine
- European Journal of Sport Science
- Turkish Journal of Sports Medicine
Bu süreçleri dikkatli bir şekilde takip etmek, yayın sürecinde başarı şansınızı artıracaktır.
Sonuç
Spor Bilimleri Fakültesi’nde akademik bir dergi makalesi hazırlamak, konu seçiminden veri analizine, akademik yazım kurallarından dergi başvurusuna kadar birçok aşamadan oluşan detaylı bir süreçtir.
Bu rehberi takip ederek, bilimsel yayın yapma becerinizi geliştirebilir ve akademik kariyerinizi ilerletebilirsiniz.