Dergi makaleleri genellikle iki ana kategoriye ayrılır: review (derleme) makaleler ve uygulamalı makaleler. Review makaleleri, belirli bir konuyla ilgili mevcut literatürü tarayan ve analiz eden çalışmalardır, uygulamalı makaleler ise pratik uygulamalara dayalı özgün araştırma sonuçlarını paylaşır. Her iki makale türü de bilimsel topluluğa değerli bilgiler sunar, ancak yazım teknikleri ve stratejileri farklılık gösterir. Bu yazıda, review ve uygulamalı makale yazarken dikkat edilmesi gereken önemli noktaları ele alacağız.
Review (Derleme) Makalesi Nedir?
Review makaleleri, belirli bir konuda yapılan çalışmaları toparlayarak, bu çalışmaların sonuçlarını bir araya getirir ve değerlendirmeler yapar. Bu tür makaleler, bilimsel literatürdeki mevcut bilgileri analiz eder ve araştırmacılara yeni araştırmalar için yol gösterici olur. Review makaleleri genellikle geniş bir literatür taraması gerektirir ve yazarın o alanda uzman olduğunu gösterecek nitelikte olmalıdır.
Review Makalesi Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Kapsamlı Literatür Taraması: Review makalesi yazarken, ilgili alandaki tüm önemli çalışmaları göz önünde bulundurmanız gerekir. Literatürü tararken, güncel ve eski kaynakları bir arada değerlendirerek, konunun zaman içindeki gelişimini anlatmak önemlidir. Literatür taraması yaparken kapsamlı veri tabanları ve akademik kaynaklardan faydalanmak gerekir.
- Kaynakların Doğru Seçimi: Review makalesi için seçilecek kaynaklar, araştırmanın konusuna ve amacına uygun olmalıdır. Güvenilir ve akademik geçerliliği olan kaynaklar kullanmak, makalenizin kalitesini doğrudan etkiler. Bu noktada, atıf yapılan kaynakların etki faktörünü göz önünde bulundurmak da yararlıdır.
- Kritik Analiz: Review makalesinin amacı sadece literatürü özetlemek değil, aynı zamanda bu literatüre eleştirel bir bakış açısı getirmektir. Yani, incelenen çalışmaları değerlendirmek, güçlü ve zayıf yönlerini analiz etmek ve bu çalışmaların bilimsel dünyaya olan katkılarını tartışmak gerekir.
- Açık ve Net Yapı: Review makaleleri genellikle geniş bir konuyu ele aldığından, açık ve sistematik bir yapıya sahip olmalıdır. Makale, okuyucunun kolayca takip edebileceği bir şekilde bölüm ve alt başlıklarla düzenlenmelidir. Özellikle konunun geçmişi, mevcut durumu ve gelecekteki yönelimleri arasında mantıklı bir akış sağlanmalıdır.
- Konunun Bilime Katkısı: Review makalesi yazarken, konuya dair genel bir değerlendirme yapmanın yanı sıra, bilim dünyasına nasıl bir katkı sunduğunuzu vurgulamak önemlidir. Bu tür makalelerde sadece literatürün mevcut durumunu anlatmak yeterli değildir; ayrıca bu bilgilerin nasıl yorumlanacağı ve gelecekte hangi konuların araştırılması gerektiği üzerinde durulmalıdır.
Uygulamalı Makale Nedir?
Uygulamalı makaleler, genellikle araştırma sonuçlarına ve pratik deneyimlere dayalı özgün çalışmaları içerir. Tıp ve doğa bilimleri gibi alanlarda yaygın olarak kullanılan bu makaleler, teorik bilgileri pratiğe dökerek, yeni bulgular ve veriler sunar. Uygulamalı makaleler, özgün araştırmaları tanıtmanın yanı sıra, bu araştırmaların nasıl yapıldığını ve ne tür sonuçlar elde edildiğini de detaylı bir şekilde anlatır.
Uygulamalı Makale Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Özgün Bir Araştırma Sorusu: Uygulamalı makale yazarken, belirli ve özgün bir araştırma sorusuna odaklanmanız gerekir. Araştırma sorusu, çalışmanın tüm aşamalarını yönlendiren bir rehberdir ve bu sorunun net bir şekilde belirlenmesi, makalenin başarısında kritik bir rol oynar.
- Deneysel Tasarım: Uygulamalı makaleler, genellikle deneysel araştırmalara dayandığından, deneyin nasıl tasarlandığı, hangi verilerin toplandığı ve bu verilerin nasıl analiz edildiği detaylı bir şekilde açıklanmalıdır. Araştırma yöntemleri, kullanılan araçlar ve deney koşulları açıkça belirtilmelidir.
- Veri Analizi: Toplanan verilerin doğru bir şekilde analiz edilmesi ve bu analizlerin bilimsel açıdan geçerli sonuçlar sunması önemlidir. İstatistiksel analizler, uygulamalı makalelerde sıkça kullanılan yöntemlerdendir. Verilerin yorumlanması, makalenin en önemli bölümlerinden biridir çünkü bu bölüm, elde edilen bulguların ne anlama geldiğini açıklar.
- Sonuçların Değerlendirilmesi: Uygulamalı makalelerde elde edilen sonuçlar, literatürdeki diğer çalışmalarla karşılaştırılarak tartışılmalıdır. Bu bölümde, çalışmanın bilim dünyasına nasıl bir katkı sağladığı ve bulguların gelecekteki araştırmalar için nasıl bir temel oluşturabileceği üzerinde durulmalıdır.
- Pratik Uygulamalar: Uygulamalı makalelerde, elde edilen sonuçların pratik alanda nasıl kullanılabileceği de açıklanmalıdır. Bu makaleler genellikle bir soruna çözüm bulmaya yönelik olduğundan, bulguların gerçek dünyada ne tür etkiler yaratabileceği ve hangi alanlarda uygulanabileceği vurgulanmalıdır.
Review ve Uygulamalı Makale Yazımında Ortak Stratejiler
Her ne kadar review ve uygulamalı makaleler farklı amaçlara hizmet etse de, her iki makale türü için de geçerli olan bazı ortak stratejiler vardır. Bu stratejiler, bilimsel yazım sürecinin her aşamasında dikkate alınmalıdır.
- Etkili Yazım: Bilimsel makaleler, açık ve anlaşılır bir dille yazılmalıdır. Karmaşık terimler ve uzun cümleler yerine, sade ve net bir dil tercih edilmelidir. Okuyucunun makaleyi rahatça takip edebilmesi, makalenin başarısında önemli bir faktördür.
- Doğru Referanslama: Makalenizde kullandığınız kaynakları doğru bir şekilde referanslamalısınız. Review makalelerinde özellikle çok sayıda kaynağa yer verildiğinden, bu kaynakların doğru ve eksiksiz bir şekilde gösterilmesi önemlidir. Uygulamalı makalelerde ise, araştırma sonuçlarının dayandığı literatürün eksiksiz bir şekilde referanslandığından emin olunmalıdır.
- Yapı ve Düzen: Hem review hem de uygulamalı makalelerde, makalenin genel yapısı ve bölümler arasındaki geçişler çok önemlidir. Giriş, yöntem, bulgular, tartışma ve sonuç gibi bölümler, belirli bir mantık sırasına göre düzenlenmelidir. Her bölüm, konunun farklı bir yönünü ele almalı ve okuyucunun makaleyi kolayca takip etmesini sağlamalıdır.
Dergi Seçimi ve Hakem Değerlendirme Süreci
Her iki tür makale için de dergi seçimi kritik bir aşamadır. Review ve uygulamalı makaleler genellikle farklı dergilere hitap eder. Uygulamalı makaleler daha çok deneysel araştırmaları yayımlayan dergilere uygunken, review makaleleri literatür taraması yapan dergilerde yer bulur.
Dergi Seçimi: Makalenizin konusuna ve içeriğine uygun dergiyi seçmek, yayımlanma şansınızı artırır. Review makaleleri, daha geniş bir literatür incelemesi sunan dergilerde yayınlanabilirken, uygulamalı makaleler daha çok deneysel sonuçlara dayalı dergilerde yayımlanır.
Hakem Değerlendirme Süreci: Her iki makale türü de hakem değerlendirmesine tabi tutulur. Hakemlerin önerilerine göre makalenizde revizyonlar yapmanız gerekebilir. Bu aşamada, eleştirilere açık olup, gerekli düzenlemeleri yapmak önemlidir.
Sonuç
Review ve uygulamalı makaleler, bilim dünyasına farklı şekillerde katkı sağlar. Review makaleleri, mevcut literatürü derinlemesine analiz ederken, uygulamalı makaleler yeni ve özgün bulgular sunar. Her iki makale türünün de yazım sürecinde dikkat edilmesi gereken noktalar farklıdır, ancak her iki makalede de bilimsel yöntemlere bağlı kalmak, etkili bir yazım dili kullanmak ve doğru referanslama yapmak büyük önem taşır. Tıp öğrencileri ve akademisyenler, bu stratejilere dikkat ederek başarılı makaleler yazabilirler.
