Maden mühendisliği, yer altı ve yer üstü kaynaklarının çıkarılması, işlenmesi ve sürdürülebilir şekilde kullanılmasıyla ilgilenen mühendislik disiplinlerinden biridir. Akademik dünyada, maden mühendisliği alanında yapılan çalışmaların bilimsel dergilerde yayımlanması, alanın gelişimine önemli katkılar sağlar. Bu rehber, maden mühendisliği bölümü öğrencileri, akademisyenler ve araştırmacılar için bilimsel dergilerde yayınlanmak üzere makale yazma sürecini kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
1. Dergi Makalesi Nedir?
Dergi makalesi, belirli bir bilimsel dergi tarafından belirlenen standartlara uygun olarak hazırlanmış, hakem değerlendirmesinden geçmiş ve yayımlanmaya uygun bulunmuş akademik çalışmalardır. Maden mühendisliği alanında yayınlanan makaleler, yeni teknolojileri, saha çalışmaları, modelleme tekniklerini ve çevresel etkileri ele alabilir.
2. Makale Yazımına Başlamadan Önce Yapılması Gerekenler
Maden mühendisliği alanında bir makale yazmadan önce aşağıdaki hususlara dikkat etmek gerekmektedir:
a) Doğru Konuyu Seçmek
- Mevcut literatürü inceleyerek hangi konuların güncel olduğunu belirleyin.
- Önceki çalışmaların boşluklarını belirleyin ve katkı sağlayabileceğiniz alanları tespit edin.
- Saha çalışmaları, laboratuvar deneyleri veya teorik modeller üzerine yoğunlaşabilirsiniz.
b) Hedef Dergiyi Belirlemek
- Yayın yapmak istediğiniz derginin kapsamını ve yayın politikalarını detaylıca inceleyin.
- Derginin “makale formatı”, “atıf stili” ve “kelime sayısı” gibi kriterlerini öğrenin.
- Derginin Etki Faktörü (Impact Factor) ve kabul oranlarını kontrol edin.
c) Araştırma ve Verileri Toplama
- Saha çalışmaları yaparak veya laboratuvar testleri ile veri toplayarak bilimsel dayanağı güçlü çalışmalar oluşturun.
- Kullanılan veri toplama yöntemlerini doğru bir şekilde belgelendirin.
3. Maden Mühendisliği Alanında Makale Yazım Aşamaları
Akademik bir makale yazarken belirli bir format ve yapıyı takip etmek önemlidir. Aşağıda, maden mühendisliği makaleleri için önerilen temel bölümler açıklanmaktadır.
a) Başlık Seçimi
- Başlığın kısa, öz ve makalenin ana içeriğini yansıtacak şekilde olması gerekir.
- Teknik terimler ve anahtar kelimeleri içermelidir.
b) Özet (Abstract)
- Çalışmanın temel amacını, kullanılan yöntemleri, elde edilen sonuçları ve bunların önemini açıklayan kısa bir paragraf olmalıdır.
- 150-300 kelime arasında olmalıdır.
c) Giriş Bölümü
- Çalışmanın neden önemli olduğunu ve literatürde nasıl bir boşluğu doldurduğunu açıklayın.
- Önceki çalışmalarla kıyaslamalar yaparak araştırmanızın bağlamını oluşturun.
- Makalenin amacını net bir şekilde ifade edin.
d) Yöntem ve Materyal (Methodology)
- Kullanılan deneysel veya teorik yöntemler detaylı bir şekilde açıklanmalıdır.
- Kullanılan cihazlar, yazılımlar ve analiz yöntemleri belirtilmelidir.
- Örneğin, bir maden yatağı modellemesi yapıyorsanız, hangi modelleme yazılımının kullanıldığını detaylandırmalısınız.
e) Bulgular (Results)
- Çalışmanızın sonuçlarını tablo, grafik ve şekillerle destekleyerek sunun.
- Verilerin istatistiksel analizlerini ve hata paylarını açıklayın.
f) Tartışma (Discussion)
- Sonuçlarınızı literatürdeki diğer çalışmalarla kıyaslayın.
- Çalışmanın sınırlamalarını ve gelecek araştırmalara önerileri açıklayın.
g) Sonuç (Conclusion)
- Çalışmanın en önemli bulgularını özetleyin.
- Araştırmanın sektöre veya akademik dünyaya katkılarını vurgulayın.
h) Kaynakça (References)
- APA, IEEE veya derginin istediği atıf sistemine uygun şekilde kaynakları belirtin.
4. Hakem Değerlendirme Süreci
Dergi makaleleri, hakem değerlendirme sürecinden geçerek yayımlanır. Hakem değerlendirme sürecini hızlandırmak için:
- Makalenizi derginin yazım kurallarına tam uyacak şekilde düzenleyin.
- Hakemlerin eleştirilerine açık olun ve gerektiğinde revizyon yapın.
- Açık, anlaşılır ve bilimsel dil kullanın.